Skip to main content

Guðfræði

Guðfræði

Hugvísindasvið

Guðfræði

BA – 180 einingar

Löngum var litið á Guðfræðideildina sem prestaskóla fyrst og fremst. Á síðari árum hefur námið við deildina orðið æ fjölbreyttara. Hinar hefðbundnu greinar guðfræðinnar gegna enn sem fyrr stærstu hlutverki en nýjar áherslur hafa hins vegar komið inn í þessar greinar, til dæmis með tilkomu kvennaguðfræði, áherslu á áhrifasögu Biblíunnar og menningarfræði og þá ekki síst rannsóknum á trúarlegum stefjum í kvikmyndum. 

Skipulag náms

X

Inngangur að trúfræði (GFR204G)

Markmið þessa námskeiðs er að gefa sögulegan ramma, þar sem farið er yfir helstu atriði kenningasögunnar frá upphafi og fram á okkar daga. Sérstök áhersla verður lögð á játningamyndun og mótun og einkenni helstu kirkjudeilda.

X

Inngangur að Gamla testamentinu (GFR104G)

Fjallað verður um tilurðar- og bókmenntasögu Gamla testamentisins og þá mynd af stjórnmálasögu og trúarsögu „Ísraels“ sem þar er sett fram. Jafnframt verður fjallað um niðurstöður nýjustu ritskýringar-, sagnfræði- og fornleifarannsókna á stjórnmála- og trúarsögu landsvæðisins fyrir botni Miðjarðarhafs frá lokum bronsaldar og á 1. árþúsundi f. Kr. og þær niðurstöður bornar saman við söguskilning Gamla testamentisins. M.ö.o. verður annars vegar leitast við að varpa ljósi á „Ísrael“ Biblíunnar og hins vegar „Ísrael“ sögunnar (í sagnfræðilegum skilningi). Hugað verður að ólíkum hugmyndahefðum sem varðveittar eru í mismunandi bókmenntahefðum Gamla testamentisins og þessar hugmyndahefðir settar í almennt samhengi menningar og trúar þjóðanna fyrir botni Miðjarðarhafs til forna. Einnig verður hugað að þróun guðsmyndarinnar í konungsríkjunum Ísrael og Júda á grundvelli rannsókna á félagssögulegu samhengi átrúnaðar í G.t.

Til grundvallar liggur nálgun og umfjöllun kennslubókar námskeiðsins, Introduction to the Bible eftir Christine Hayes, prófessor í trúarbragðafræðum við Yale-háskóla.

X

Inngangur að sögu kristni (GFR117G)

Viðfangsefni námskeiðsins er saga kristni frá upphafi til okkar daga. Í námskeiðinu, sem er inngangs- og yfirlitsnámskeið, verður fjallað um megineinkenni á helstu tímabilum í sögu trúarbragðanna á grundvelli nýjustu rannsókna. Það verður gert í tímaröð, þ.e. yfirferðin mun hefjast í frumkristni en ljúka í nútímanum. Einnig verður fjallað sérstaklega um valin stef sem verða tekin reglulega fyrir í námskeiðinu í ólíku sögulegu og menningarlegu samhengi. Þessi stef eru 1) rétttrúnaður og trúvilla, 2) kristni og ofbeldi, 3) afhelgun og 4) klausturhreyfingar. Þó megináhersla liggi á útbreiðslu trúarbragðanna í Evrópu verður hún þó einnig skoðuð með hnattræna dreifingu þeirra í huga. Kynntar verða mikilvægustu kenningar og aðferðir í trúarbragðasögu með sérstakri áherslu á kristni.

X

Frumkristni: Samtíðar- og bókmenntasaga (GFR211G)

Í þessu námskeiði verður fjallað um upphaf frumkristni sem og sögulegan og hugmyndafræðilegan bakgrunn hennar. Áhersla verður lögð á rætur frumkristni í síðgyðingdómi og saga og þróun síðgyðingdómsins rakin í því sambandi. Einnig verða hugmyndafræðilegar rætur frumkristni í hinum helleníska menningarheimi skoðaðar. Fjallað verður um frumkristnar bókmenntir þar sem áhersla verður lögð á sagnfræðilega nálgun efnisins. Gefin verður innsýn í einstök rit Nýja testamentisins sem og önnur frumkristin rit, einkum í ljósi sögulegs samhengis þeirra og annarra samtímabókmennta. Einnig verður fjallað almennt um eðli og form rita af þessu tagi. Þannig verður lagður faglegur grunnur að lestri og rannsóknum á frumkristnum textum.

X

Hebreska (GFR326G)

Biblíuhebreska fyrir byrjendur. Í námskeiðinu er farið yfir grundvallaratriði biblíuhebresku, þ.e.a.s. tungumálsins sem flest rit Gamla testamentisins / Hebresku ritninganna eru rituð á (u.þ.b. frá 10. – 3. aldar f. Kr.): réttritun og hljóðfræði, orðmyndunarfræði og setningarfræði í þeim tilgangi að gera nemendum kleift að lesa og skilja hinn hebreska texta G.t. með hjálp viðeigandi hjálpargagna, málfræðirita og orðabóka. Grundvallarþekking á biblíuhebresku eykur skilning á textum Gamla testamentisins og er nauðsynleg forsenda sjálfstæðra rannsókna (ritskýringar) á þeim.

X

Inngangur að guðfræðilegri siðfræði (GFR201G)

Í námskeiðinu er fjallað um siðfræði af sjónarhóli guðfræði og heimspeki. Áhersla liggur á helstu vestrænum siðfræðikenningum og hugtökum. Sérstök áhersla er lögð á siðfræði Biblíunnar og kristna siðfræði í sögu og samtíð. 

X

Gríska Nýja testamentisins (GFR212G)

Meginmarkmið þessa námskeiðs er að veita nemendum grunn til að lesa og túlka texta Nýja testamentisins á sjálfstæðan hátt. Farið verður yfir meginatriði málfræðilegrar uppbyggingar forngrísku og textadæmi úr Nýja testamentinu og öðrum frumkristnum textum lesin í því sambandi. Lögð verður áhersla á hagnýtingu grískukunnáttunnar innan guðfræði og trúarbragðafræði.

X

Forspjall trúfræðinnar (GFR303G)

Í þessu námskeiði verður lögð áhersla á að kynna sögu og uppbyggingu trúfræðinnar og skoða samband hennar við aðrar greinar guðfræðinnar. Í framhaldi af því verður fjallað um nokkur grundvallaratriði kristinnar trúar, svo sem sköpunartrú, hið kristna guðshugtak og þrenningarkenninguna.

X

Trúarlífsfélagsfræði (TRÚ303G)

Hvers konar fyrirbæri er trú og hver eru tengsl trúarbragða við þróun samfélaga? Á námskeiðinu kynnast þátttakendur hvernig slíkum spurningum hefur verið svarað frá félagsfræðilegu sjónarhorni. Námskeiðið er inngangsnámskeið og verður gerð grein fyrir helstu kenningum, aðferðum og hugtökum trúarlífsfélagsfræðinnar. Áberandi í umfjöllun námskeiðsins verða hugtök á borð við nútímavæðingu og ólík form afhelgunar. Á námskeiðinu kynna nemendur sér jafnframt hlutverk átrúnaðar í fjölmenningarsamfélaginu og hvernig beita megi kenningum, aðferðum og hugtökum trúarlífsfélagsfræðinnar til að greina hinn lifaða veruleika trúarbragðanna í ljósi íslenskra aðstæðna.

X

Umhverfissiðfræði og vistguðfræði (GFR306G)

Hver eru tengsl manneskjunnar og meir en mennskrar náttúru? Er náttúran sjálfstæð uppspretta verðmæta eða skýrast verðmæti náttúrunnar af gagnsemi þeirra fyrir manninn?  Ofmeta mannverurnar eigin stöðu í sköpunarverkinu? Þessar og fleiri spurningar liggja til grundvallar vali á siðfræðilegu og guðfræðilegu efni þessa námskeiðs. Náttúrusýn, mannskilningur, guðsskilningur og trúarlegar heimsmyndir eru meginefni og greiningarhugtök. Sérstakur gaumur verður gefinn að hringrás vatns á jörðu og hvernig hún tengist loftslagsmálum á norðurslóðum í nágrenni Íslands.

Efni námskeiðsins tengist sjálfbærnimarkmiðum Sameinuðu þjóðanna á ýmsa vegu, einkum markmið 6, 7, 11, 12, 13 og 14.

X

Hebreska, framhaldsnámskeið: Rutarbók (GFR333G)

Smásagan um Rut í Rutarbók verður lesin á hebresku í þeim tilgangi að kynna nemendur, sem lokið hafa grunnnámskeiði í hebresku, fyrir setningarfræði biblíuhebresku, efla orðaforða þeirra og dýpka skilning þeirra á hljóðkerfisfræði, orðmyndunarfræði og málfræði tungumálsins. Auk þess munu nemendur fá þjálfun í notkun apparatus criticus, textafræðilegu athugasemdakerfi Biblia Hebraica Stuttgartensia.

X

Gríska II og ritskýring Nt: Markús og Jóhannes (GFR413G)

Í þessu námskeiði verður byggt á kunnáttu nemenda í forngrísku og færni þeirra aukin til að lesa texta Nýja testamentisins á grísku. Lesnir verða valdir kaflar úr Markúsarguðspjalli og Jóhannesarguðspjalli á grísku, með stuðningi frá málfræðiritum, orðabókum og öðrum hjálpargögnum. Lesturinn felur jafnframt í sér vísi að ritskýringu á textum Nýja testamentisins.

X

Ritskýring Gt. Sálmar og spekirit (GFR217G)

Yfirlit er gefið yfir ólíkar hugmyndir fræðimanna um uppruna sálmanna og tengsl þeirra við helgisiði og merkingu hinna ýmsu trúarbragðafyrirbæra þeirra. Ritskýrðir eru u.þ.b. 8-10 sálmar á frummálinu eða a.m.k. einn fulltrúa af hverri sálmategund (Gattung) eins og þær hafa verið skilgreindar af H. Gunkel o. fl.. Áhersla verður lögð á stílbrögð hebreskrar ljóðlistar og ljóðræna byggingu. Farið verður yfir grunnaðferðafræði ritskýringar með það að markmiði að nemendur verði færir um að ritskýra sálm á frummálinu.

Einnig verður sjónum sérstaklega beint að ritskýringu Saltarans sem heildar, tengslum á milli sálma og bóka og guðfræðilegri merkingu hinnar endanlegu ritstjórnar.

X

Saga kristni og listir (GFR416G)

Saga kristni og saga listarinnar eru samofnar hvor annarri. Í þessu námskeiði verður fjallað um tengsl kristni við hinar ýmsu tegundir listsköpunar með dæmum úr bókmenntum, myndlist, tónlist og kvikmyndagerð. Þó megináhersla námskeiðsins liggi á kristni í Evrópu verður leitast við að taka dæmi til skoðunar og samanburðar frá öðrum heimshlutum og úr öðrum trúarbrögðum. Einkum verður unnið með frumheimildir frá Norður Evrópu en einnig annars staðar frá. Í umfjöllun námskeiðsins verður sérstök áhersla lögð á myndlist og bókmenntir og gagnkvæm tengsl kristni við slíka listsköpun. Í samhengi myndlistar verður fjallað um ólíkar hugmyndir um gildi hennar fyrir kristni á ólíkum tímabilum og innan ólíkra kristinna kirkjudeilda og trúarhreyfinga. Sérstaklega verður fjallað um kenningar um myndbrot og myndbann. Í umfjöllun um bókmenntir verður m.a. fjallað um bókmenntahugtakið, aðgreininguna milli veraldlegra og trúarlegra bókmennta og beitingu bókmenntafræðilegra kenninga við greiningu á kristnum trúarlegum textum.

X

Kristsfræði (GFR223G)

Hinn kristni mannskilningur og fræðin um Krist eru í brennidepli í þessu námskeiði. Tengsl þessara tveggja stóru stefa er einmitt að finna í persónu Jesú Krists, sem samkvæmt kristinni trú er í senn sannur Guð og sannur maður. Varðandi mannskilninginn er áherslan á mannlegt eðli og afstöðuna til Guðs, á meðan Kristsfræðin fjallar annars vegar um persónu Jesú Krist (hver var Jesús Kristur?) og hins vegar verk hans (hvað gerði hann og hverju breytir það fyrir okkur?).

X

Forspjall trúfræðinnar (GFR303G)

Í þessu námskeiði verður lögð áhersla á að kynna sögu og uppbyggingu trúfræðinnar og skoða samband hennar við aðrar greinar guðfræðinnar. Í framhaldi af því verður fjallað um nokkur grundvallaratriði kristinnar trúar, svo sem sköpunartrú, hið kristna guðshugtak og þrenningarkenninguna.

X

Trúarlífsfélagsfræði (TRÚ303G)

Hvers konar fyrirbæri er trú og hver eru tengsl trúarbragða við þróun samfélaga? Á námskeiðinu kynnast þátttakendur hvernig slíkum spurningum hefur verið svarað frá félagsfræðilegu sjónarhorni. Námskeiðið er inngangsnámskeið og verður gerð grein fyrir helstu kenningum, aðferðum og hugtökum trúarlífsfélagsfræðinnar. Áberandi í umfjöllun námskeiðsins verða hugtök á borð við nútímavæðingu og ólík form afhelgunar. Á námskeiðinu kynna nemendur sér jafnframt hlutverk átrúnaðar í fjölmenningarsamfélaginu og hvernig beita megi kenningum, aðferðum og hugtökum trúarlífsfélagsfræðinnar til að greina hinn lifaða veruleika trúarbragðanna í ljósi íslenskra aðstæðna.

X

Umhverfissiðfræði og vistguðfræði (GFR306G)

Hver eru tengsl manneskjunnar og meir en mennskrar náttúru? Er náttúran sjálfstæð uppspretta verðmæta eða skýrast verðmæti náttúrunnar af gagnsemi þeirra fyrir manninn?  Ofmeta mannverurnar eigin stöðu í sköpunarverkinu? Þessar og fleiri spurningar liggja til grundvallar vali á siðfræðilegu og guðfræðilegu efni þessa námskeiðs. Náttúrusýn, mannskilningur, guðsskilningur og trúarlegar heimsmyndir eru meginefni og greiningarhugtök. Sérstakur gaumur verður gefinn að hringrás vatns á jörðu og hvernig hún tengist loftslagsmálum á norðurslóðum í nágrenni Íslands.

Efni námskeiðsins tengist sjálfbærnimarkmiðum Sameinuðu þjóðanna á ýmsa vegu, einkum markmið 6, 7, 11, 12, 13 og 14.

X

Kirkjulegir starfshættir, leiðtogahæfni og kennslufræði (GFR058M)

Í námskeiðinu er fjallað um starfshætti og starfsumhverfi vígðrar þjónustu og kristilegs fræðslustarfs. Lögð er áhersla á köllun, leiðtogahæfni, samstarf og fagmennskukenningar.

Starfssiðfræði á grundvelli siðareglna verður til umræðu. Námskeiðið hjálpar nemendum að þroska með sér fagleg og andleg bjargræði í þjónustu og í tengslum við aðrar fagstéttir, markasetningu, forvörnum gegn útbruna, árangursríkum samskiptum og leiðum til að leysa úr ágreiningi. Fjallað verður um forystuhlutverk vígðrar þjónustu, sjálfboðaliðastarf og kenningar sem varpa ljósi á ólík hlutverk og ábyrgð. Gert verður grein fyrir kennslufræði sem nýtist í fræðslustarfi, námsefni og kennsluaðferðum í samhengi fræðslustarfs og fermingarstarfa. Auk fyrirlestra byggir námskeiðið að drjúgum hluta á vinnu nemenda, vettvangsferðum, málstofum, fundum með væntanlegum samstarfsaðilum, verklegum æfingum. 

X

Ritskýring Nt: Pálsbréf og Lúkasarguðspjall (GFR504G)

Í námskeiðinu verða lesnir og greindir valdir kaflar úr Pálsbréfum og Lúkasarguðspjalli á grísku, með stuðningi frá skýringarritum og öðrum hjálpargögnum. Fjallað verður almennt um bókmenntaform þessara rita, sögulegt samhengi þeirra og meginboðskap í guðfræðilegu og siðfræðilegu tilliti. Jafnframt verður túlkunarsagan könnuð í því sambandi og nýjustu rannsóknir kynntar og ræddar. 

X

Hebreska, framhaldsnámskeið: Rutarbók (GFR333G)

Smásagan um Rut í Rutarbók verður lesin á hebresku í þeim tilgangi að kynna nemendur, sem lokið hafa grunnnámskeiði í hebresku, fyrir setningarfræði biblíuhebresku, efla orðaforða þeirra og dýpka skilning þeirra á hljóðkerfisfræði, orðmyndunarfræði og málfræði tungumálsins. Auk þess munu nemendur fá þjálfun í notkun apparatus criticus, textafræðilegu athugasemdakerfi Biblia Hebraica Stuttgartensia.

X

Gríska II og ritskýring Nt: Markús og Jóhannes (GFR413G)

Í þessu námskeiði verður byggt á kunnáttu nemenda í forngrísku og færni þeirra aukin til að lesa texta Nýja testamentisins á grísku. Lesnir verða valdir kaflar úr Markúsarguðspjalli og Jóhannesarguðspjalli á grísku, með stuðningi frá málfræðiritum, orðabókum og öðrum hjálpargögnum. Lesturinn felur jafnframt í sér vísi að ritskýringu á textum Nýja testamentisins.

X

BA ritgerð í guðfræði (GFR26AL)

Lokaritgerð til 10 eininga skal vera um 8.000-10.000 orð. BA ritgerð í guðfræði er einkum ætlað að þjálfa nemendur í að rannsaka valið guðfræðilegt viðfangsefni eða verk guðfræðings og að setja niðurstöður sínar fram í rituðu máli með fræðilega viðurkenndum hætti á þessu stigi háskólanáms. Nemandi skrifar ritgerðina í samráði við einn leiðbeinanda úr hópi fastra kennara í guðfræði. Nánari upplýsingar er að finna í reglum fyrir ritgerðir á Hugvísindasviði (UGLA - Reglur fyrir ritgerðir/verkefni (hi.is)

X

Ritskýring Gt. Sálmar og spekirit (GFR217G)

Yfirlit er gefið yfir ólíkar hugmyndir fræðimanna um uppruna sálmanna og tengsl þeirra við helgisiði og merkingu hinna ýmsu trúarbragðafyrirbæra þeirra. Ritskýrðir eru u.þ.b. 8-10 sálmar á frummálinu eða a.m.k. einn fulltrúa af hverri sálmategund (Gattung) eins og þær hafa verið skilgreindar af H. Gunkel o. fl.. Áhersla verður lögð á stílbrögð hebreskrar ljóðlistar og ljóðræna byggingu. Farið verður yfir grunnaðferðafræði ritskýringar með það að markmiði að nemendur verði færir um að ritskýra sálm á frummálinu.

Einnig verður sjónum sérstaklega beint að ritskýringu Saltarans sem heildar, tengslum á milli sálma og bóka og guðfræðilegri merkingu hinnar endanlegu ritstjórnar.

X

Saga kristni og listir (GFR416G)

Saga kristni og saga listarinnar eru samofnar hvor annarri. Í þessu námskeiði verður fjallað um tengsl kristni við hinar ýmsu tegundir listsköpunar með dæmum úr bókmenntum, myndlist, tónlist og kvikmyndagerð. Þó megináhersla námskeiðsins liggi á kristni í Evrópu verður leitast við að taka dæmi til skoðunar og samanburðar frá öðrum heimshlutum og úr öðrum trúarbrögðum. Einkum verður unnið með frumheimildir frá Norður Evrópu en einnig annars staðar frá. Í umfjöllun námskeiðsins verður sérstök áhersla lögð á myndlist og bókmenntir og gagnkvæm tengsl kristni við slíka listsköpun. Í samhengi myndlistar verður fjallað um ólíkar hugmyndir um gildi hennar fyrir kristni á ólíkum tímabilum og innan ólíkra kristinna kirkjudeilda og trúarhreyfinga. Sérstaklega verður fjallað um kenningar um myndbrot og myndbann. Í umfjöllun um bókmenntir verður m.a. fjallað um bókmenntahugtakið, aðgreininguna milli veraldlegra og trúarlegra bókmennta og beitingu bókmenntafræðilegra kenninga við greiningu á kristnum trúarlegum textum.

X

Kristsfræði (GFR223G)

Hinn kristni mannskilningur og fræðin um Krist eru í brennidepli í þessu námskeiði. Tengsl þessara tveggja stóru stefa er einmitt að finna í persónu Jesú Krists, sem samkvæmt kristinni trú er í senn sannur Guð og sannur maður. Varðandi mannskilninginn er áherslan á mannlegt eðli og afstöðuna til Guðs, á meðan Kristsfræðin fjallar annars vegar um persónu Jesú Krist (hver var Jesús Kristur?) og hins vegar verk hans (hvað gerði hann og hverju breytir það fyrir okkur?).

X

Trú í myndlist (LIS101M)

Fjallað verður um trúarleg stef í myndlist í Evrópu frá upphafi kristni og fram á okkar daga. 
Gerð verður grein fyrir þætti kristinnar kirkju í listasögunni bæði út frá Rétttrúnaðarkirkjunni og Rómversk kaþólsku kirkjunni. Gerð verður grein fyrir áhrifum endurreisnarinnar, siðbótarinnar og upplýsingar. Áhersla verður einnig á afhelgun myndlistar og uppruna nútímalistar á mótum 19. og 20. aldara. Gerð verður grein fyrir hinum ýmsu stefnum sem komu fram á seinni hluta 20. aldar og ítökum þeirra í kristni og öðrum trúarbrögðum td. japönskum og kínverskum. 

X

Átakasvæði í heiminum – áskoranir fjölmenningar (SFG001G)

Meginviðfangsefni námskeiðsins eru átök og átakasvæði í heiminum einkum með hliðsjón af tækifærum og áskorunum sem slík viðfangsefni gefa í kennslu. Þátttakendur kynnast hugmyndum og sjónarmiðum tengdum átökum og tengja við landfræðilegar aðstæður, sögu, menningu og trúarbrögð. Unnið verður með valin tvö til þrjú átakasvæði. Til greina koma Írland og írska lýðveldið, Ísrael og Palestína, Mexíkó, Myanmar, Nígería og Tyrkland, auk átaka sem erfitt er að afmarka landfræðilega. Val á viðfangsefnum verður í samráði við þátttakendur og eftir atvikum verða þau tengd við íslenska sögu og aðstæður.

Verkefni námskeiðisins snúa að æfingum í upplýsingaleit, framsetningu sögulegra og landfræðilegra upplýsinga og í að útskýra flókna eða viðkvæma þætti efnisins.

Lokapróf gildir 40%, en verkefni og hlutapróf 60%. Í námskeiðinu er 80% mætingaskylda í kennslustundir.
Sjá nánari upplýsingar á Canvas-vef námskeiðsins. 

X

Trúarbrögð og lífsgildi í fjölmenningarsamfélagi (KME003M)

Námskeiðið miðar að því að nemendur dýpki þekkingu sína á stöðu og áhrifum trúarbragða í fjölmenningarsamfélagi. Fjallað verður um ýmsar kenningar er snerta trúarþörf og trúarreynslu mannsins, trúarlega sjálfsmynd og valda þætti nokkurra helstu trúarbragða heims. Einnig siði og venjur tengdar trúariðkun, einkum er haft geta áhrif á skólastarf. Þá verður fjallað um trúarbrögð og siðfræði, sameiginleg gildi ólíkra trúarbragða, stöðu trúarbragða, menningarleg og trúarleg átök sem eiga sér stað í dag og fordóma og misskilning tengdan trúarbrögðum. Nemendur velja sér trúarbrögð sem þeir dýpka þekkingu sína á, einkum með tilliti til þess að þau endurspegli vaxandi menningarlegan og trúarlegan fjölbreytileika hér á landi og vinna jafnframt vettvangstengd verkefni.

Vinnulag
Fyrirlestrar, samræður, mat og beiting fræða á tiltekin viðfangsefni, samstarf í hópum. Verkefni, m.a. vettvangstengt rannsóknarverkefni, og kynning í málstofum.

X

Trúarbragðafræðsla og margbreytileiki (SFG003G)

Viðfangsefni: Á námskeiðinu er fengist við trúarbrögð og trúarbragðafræðslu í fjölmenningarlegu samfélagi. Fjallað verður um trúarþörf og trúarreynslu mannsins, tilvistarspurningar og leit eftir tilgangi og merkingu. Kynnt verða helstu greiningarhugtök, kenningar og rannsóknir á sviði trúarbragðafræði og trúaruppeldisfræði. Rætt verður um gildi trúarbragða fyrir einstaklinga og samfélög og áhrif þeirra á mótun sjálfsmyndar, gildismats og lífsskilnings. Þá verða helstu trúarbrögð heims skoðuð, þ.e. gyðingdómur, kristni, islam, hindúasiður og búddatrú, auk nokkurra annarra trúarbragða. Einnig verður fjallað um trúlaus og trúarlega hlutlaus lífsviðhorf. Þá verður vikið að stöðu trúarbragða og trúarhreyfinga á tímum fjölmenningar og margbreytileika og rætt um fjölhyggju og samskipti einstaklinga og hópa með ólíkan menningarlegan og trúarlegan bakgrunn, umburðarlyndi og fordóma.

Vinnulag: Námskeiðið byggist á stuttum fyrirlestrum, umræðum og verkefnavinnu.

X

Lífsskoðanir og menntun (SFG201G)

Viðfangsefni: Markmiðið er að þátttakendur verði meðvitaðir um ýmsa þætti sem hafa áhrif á lífsskoðun fólks og verði betur í stakk búnir að kenna samfélagsgreinar. Þrjú sjónarhorn verða til umfjöllunar. Fyrst hið persónulega og einstaklingsbundna, svo hið almenna, samfélagslega og formgerða. Síðan verða ræddir tengifletir hins persónulega og hins almenna við alþjóðlegar samþykktir eins og heimsmarkmið SÞ. Í lokin verður spurt hvernig ofangreind viðfangsefni birtast í uppbyggingu og inntaki skólastarfs, t.d. með hliðsjón af aðalnámskrá.

Í námskeiðsinu verður unnið með meginþætti lífsskoðana sem birtast meðal annars í spurningum um siðferði, trú, samfélagssýn og stjórnarfar, fjölskyldur og persónulegt nærumhverfi fólks, og hvernig réttindi og skyldur móta framtíðarsýn einstaklinga.

Vinnulag: Námskeiðinu er skipt í tveggja til þriggja vikna lotur þar sem fengist er við eitt þema í hverri lotu. Fyrirlestrar verða á neti og lesefni verður aðgengilegt á Canvas í skjölum eða á nettenglum. Lokapróf gildir 40%, en verkefni og hlutapróf 60%. Námskeiðið er kennt í vikulegum kennslustundum á neti.

Öll fög eru skyldufög nemaVValfagBBundið val er háð skilyrðum ENámskeiðið er ekki kennt á misserinuNámsleiðin í Kennsluskrá

Hvað segja nemendur?

Hilmir Kolbeins
Dagur Fannar Magnússon
Hildur Eir Bolladóttir
Helga Bragadóttir
Hafdís Davíðsdóttir
Hilmir Kolbeins
BA í guðfræði

Ég var búin að vera tæp 20 ár í sama starfinu og fann að ég var algerlega staðnaður í starfi þegar ég ákvað að sækja um í Guðfræði- og trúarbragðafræðideild HÍ og sagði starfi mínu lausu. Þarna var stór vinkilbeygja tekin á miðjum aldri. Þetta er ein besta ákvörðun sem ég hef tekið en í deildinni er breiður hópur nemenda og fjöldinn allur af áhugaverðum námskeiðum í boði.

Dagur Fannar Magnússon
Guðfræði - BA nám

Námið í Guðfræði- og trúarbragðafræðideild er fjölbreytt, skemmtilegt og snertir flesta þætti mannlegrar tilveru og er guðfræðinni því ekkert óviðkomandi. Námið er persónumiðað og byggist mikið upp á samræðum nemenda og kennara. Ekki skemmir fyrir að nemendur og starfsfólk deildarinnar þekkjast nokkuð vel og myndast því mjög vinalegt andrúmsloft. Akademísk gagnrýni er mikil og því hentar námið bæði trúuðum og trúleysingjum og getur bæði vegið að og styrkt trú fólks.

Hildur Eir Bolladóttir
Embættispróf í guðfræði

„Það er stundum sagt að eitt sé að læra og annað að menntast, á hverjum degi lærum við eitthvað nýtt,  til dæmist þegar við flettum í gegnum netmiðla eða hlýðum á útvarp, sá lærdómur sem þaðan kemur er auðvitað á sinn hátt nokkuð mikilvægur en hann er samt ekki það sem við köllum menntun. Ég upplifði í fyrsta skipti á minni skólagöngu að menntast þegar ég kom inn í Guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands, þar lærði ég að greina hugsun, forma framsetningu hugsunar og efast um eigin niðurstöðu. Guðfræðinámið er líka nám í mjög mörgu og þess vegna menntun sem getur nýst manni í margt fleira en prestskap en það hef ég sjálf sannreynt í hliðarverkum ýmiskonar meðal annars fjölmiðlun og skrifum um þjóðfélagsmál.“ 

Helga Bragadóttir
Guðfræði - BA nám

Ég hef stundað nám við deildina í þrjú ár. Ég komst fljótt að því að mér fannst námið skemmtilegt og það féll vel að mínu áhugasviði. Einnig fannst mér ,,fílingurinn” í deildinni vera mjög notalegur, enda er deildin lítil og samskiptin eru náin. Ég hef kynnst yndislegum samnemendum og sömuleiðis finnst mér kennararnir algjörir snillingar.

Hafdís Davíðsdóttir
BA í guðfræði

Guðfræðinám í HÍ er mjög fjölbreytt og skemmtilegt. Þar lærir maður bókstaflega allt milli himins og jarðar, allt frá tungumálum, yfir í sögu, heimspeki, fornleifafræði, sálgæslu, siðfræði, listir, trú- og trúarbragðafræði. Námið kemur sér að góðum notum þar sem það fjallar um allt litróf mannsins frá vöggu til grafar. Þetta er akademískt nám sem hvetur til gagnrýnnar hugsunar og gefur góða sýn á eðli mannsins, sögu hans og menningu bæði á Íslandi og í heiminum öllum. Ólíkt mörgum öðrum deildum eru samskipti nemenda og kennara náin og er vel haldið utan um hvern og einn.  Félagslífið er frábært þar sem nemendur innan deildarinnar þekkjast vel og styðja við bakið á hvert öðru.

Hafðu samband

Skrifstofa Hugvísindasviðs
Aðalbygging, 3.hæð - Sæmundargötu 2

Sími: 525 4400
Netfang: hug@hi.isSkrifstofan er opin virka daga frá kl 10:00–12:00 og 13:00–15:00.

Nemendur á Hugvísindasviði geta einnig nýtt sér Þjónustuborð á Háskólatorgi. Hægt er að nálgast upplýsingar í netspjalli hér á síðunni.

Fylgstu með Hugvísindasviði:

Háskóli Íslands - aðalbygging

Hjálplegt efni

Ertu með fleiri spurningar? Hér finnurðu svör við ýmsum þeirra og upplýsingar um ýmislegt annað sem gott er að hafa í huga þegar þú velur nám.