Íslenska sem annað mál, Aukagrein

Hugvísindasvið

Íslenska sem annað mál

Aukagrein – 60 einingar

Aukagrein í íslensku sem öðru máli er í senn hagnýtt tungumálanám og almennt fræðilegt nám um íslenska tungu, bókmenntir og sögu Íslands.

Aðalgrein (120e) ásamt aukagrein (60e) veitir BA-gráðu (180e).

Um hvað snýst námið?

Þessi námsleið er einkum ætluð þeim sem hafa fræðilegan áhuga á íslensku máli, bókmenntum og menningu.

Nám í íslensku sem öðru máli er kjörin leið fyrir þá sem vilja fá fræðilega eða hagnýta þekkingu á íslensku. Þú færð nauðsynlegan grunn og fræðilega þekkingu í íslensku máli og menningu til að leggja stund á frekara íslenskunám.

Inntökupróf fyrir umsækjendur

Nauðsynleg hæfni til að standast þetta próf jafngildir því að ljúka Icelandic Online 1 og 2, sjálfsnámsnámskeiðum sem er að finna ókeypis á netinu, eða ljúka 5 þrepum í íslensku í tunngumálaskóla á Íslandi.

Prófið fer fram fyrstu vikuna í júní í Háskóla Íslands. Þau sem ekki geta tekið prófið við Háskóla Íslands þurfa að þreyta það á prófstöð á Íslandi. Nánari upplýsingar verða sendar umsækjendum.

Meðal viðfangsefna

Málfræði og beygingarfræði
Íslenskt mál og menning
Íslenskar bókmenntir, þjóðsögur og þjóðtrú
Setningafræði og talþjálfun

Annars vegar er um að ræða tungumálanám þar sem nemendur fá kennslu og þjálfun í að skrifa, tala og skilja nútímaíslensku. Hins vegar almennt fræðilegt nám um íslenska tungu, bókmenntir og sögu Íslands. Fjallað er um beygingakerfi, setningakerfi og hljóðkerfi íslensks nútímamáls.

Nemendur lesa fornbókmenntir og nútímabókmenntir og fjallað er um sögu Íslands og samfélag. Þýðingafræði og þýðingum eru gerð nokkur skil og einnig annars máls fræði þar sem íslenska er í forgrunni.

Markmið

Nemendur eiga að loknu námi:

að hafa fengið nauðsynlegan grunn og fræðilega þekkingu á íslensku máli og menningu til að leggja stund á frekara íslenskunám
að hafa tileinkað sér sjálfstæði, víðsýni og gagnrýna hugsun sem nýtist þeim í námi og starfi

Kennslutilhögun

Kennsla fer fram í fyrirlestrum, smærri hópum og umræðutímum. Einnig eru heimaverkefni mikilvægur þáttur kennslunnar í flestum námskeiðum.

Tímasókn er hófleg en heimavinna er mikil og slíkt krefst sjálfstæðra og agaðra vinnubragða og gagnrýninnar hugsunar. Námsmat er af ýmsum toga: skrifleg og munnleg próf, framsaga í tímum, ritgerðir og önnur verkefni.

Aðrar mögulegar námsleiðir

Ítarlegri umfjöllun um námsleiðina, stök námskeið, inntökuskilyrði og umsóknir er að finna hér.

Hagnýtt gildi

Margir hafa haldið áfram námi í íslensku eða skyldum greinum í heimalandi sínu eða hérlendis, enda veitir kunnátta í íslensku, byggð á fræðilegum grunni, mikla möguleika til frekara náms og rannsókna á mörgum sviðum málvísinda og bókmennta.

Aðrir hafa sest hér að, lagt íslensku samfélagi lið og auðgað það. Innflytjendur með traust og góð tök á tungumálinu og almenna þekkingu á íslenskri menningu eru líklegri til þess að aðlagast vel og dafna í íslensku samfélagi.

Umsóknarfrestur

Athugið að aðeins er tekið við umsóknum fyrir nám að hausti. Umsóknarfrestur er 1. febrúar ár hvert.

Nemendur með íslenska kennitölu geta einnig sótt um BA-nám á íslenska umsóknartímabilinu, frá 1. mars til 20. maí, í gegnum umsóknagátt Háskóla Íslands.

Styrkir

Mennta- og viðskiptaráðuneyti Íslands veitir árlega um 12 námsstyrki til nemenda frá erlendum háskólum til að stunda nám í BA-námi í íslensku sem öðru tungumáli við Háskóla Íslands. Styrktaráætlunin er í umsjón Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum. Styrkir eru veittir fyrir tímabilið frá 1. september til 31. maí ár hvert.

Skipulag náms

1. ár

Haust
Málfræði I
Íslenskt mál I
Talþjálfun I
Vor
Málfræði II
Íslenskt mál II
Talþjálfun II

Málfræði I (ÍSE102G)

Farið verður ítarlega í grundvallarþætti íslenskrar málfræði og megináhersla lögð á algengustu og reglulegustu beygingar fallorða (nafnorða, greinis, lýsingarorða og fornafna) og tíðbeygingu sagnorða. Fallstjórn, sambeyging, hljóðkerfis- og hljóðbeygingarreglur og reglur um orðaröð eru jafnframt til umfjöllunar.

Nánar um námskeiðið

Íslenskt mál I (ÍSE103G)

Megináhersla er lögð á að nemendur tileinki sér orðaforða með lestri, ritun og verkefnavinnu í tengslum við afmörkuð efni. Fjallað er um orðmyndun og sérstök áhersla lögð á samsett orð. Í námskeiðinu eru lesnir ýmiss konar textar, bæði nytjatextar og bókmenntatextar, smásögur og skáldsögur. Málnotkun er þjálfuð með margs konar ritunaræfingum og verkefnum. Vinna í námskeiðinu krefst virkrar þátttöku og undirbúnings nemenda.

Nánar um námskeiðið

Talþjálfun I (ÍSE105G)

Megináhersla er lögð á munnlega tjáningu, grunnatriði íslensks framburðar og skilning á töluðu máli. Fjallað er um íslenskt hljóðkerfi og sérstök áhersla lögð á sérhljóð. Farið er í framburð á einstökum orðum og einföldum setningum og hugað að áherslu og tónfalli. Nemendur fá þjálfun í talmáli (einræðu og samræðu) og lögð er áhersla á algenga samskiptafrasa og notkun daglegs máls. Skilningur á mæltu máli er þjálfaður með verkefnavinnu undir leiðsögn kennara. Krafist er virkrar þátttöku og góðs undirbúnings fyrir tímana.

Nánar um námskeiðið

Málfræði II (ÍSE201G)

Námskeiðið er framhald námskeiðsins Málfræði I þar sem farið var yfir ýmsa grundvallarþætti íslenskrar málfræði. Haldið áfram að auka enn frekar við þá þekkingu í byggingu málsins sem nemendur öfluðu sér þar. Þannig verða fleiri beygingarflokkar nafnorða kynntir og jafnframt verður mikil áhersla lögð á sagnir og notkun þeirra. Rætt verður um myndun og notkun stigbreyttra lýsingarorða auk þess sem áhersla verður lögð á fornöfn og notkun þeirra, jafnt eftir formi og merkingu.

Nánar um námskeiðið

Íslenskt mál II (ÍSE204G)

Megináhersla er lögð á lestur fjölbreytts efnis og ritun. Lesnar verða skáldsögur og smásögur auk efnis úr fjölmiðlum og fengist við ritun styttri og lengri texta. Unnið verður að því að byggja upp og dýpka orðaforða og auka nákvæmni í ritun. Lögð verður áhersla á aukinn lesskilning og hugað að myndun orða, þá sérstaklega er lýtur að afleiddum orðum. Að auki verður unnið með uppbyggingu ritsmíða og fræðilega ritun. Áhersla verður lögð á að nemendur þekki og noti stuðningsmiðla við ritun, s.s. orðabækur. Með lestri skáldverka verður og hugað að aukinni þekkingu á íslensku umhverfi og menningu. Til að ná árangri og aukinni færni í íslensku er virk þátttaka í kennslustundum og ástundun mikilvæg. Í því felst undirbúningur fyrir tíma með lestri og heimaverkefnum auk virkrar verkefnavinnu í kennslustundum.

Nánar um námskeiðið

Talþjálfun II (ÍSE205G)

Megináhersla er lögð á munnlega tjáningu, grunnatriði íslensks framburðar og skilning á töluðu máli. Fjallað er um íslenskt hljóðkerfi og sérstök áhersla lögð á samhljóð. Farið er í framburð og hugað að áherslu og tónfalli. Nemendur fá þjálfun í talmáli (einræðu og samræðu) og lögð er áhersla á rennsli og skoðanaskipti. Skilningur á mæltu máli er þjálfaður með verkefnavinnu undir leiðsögn kennara. Krafist er virkrar þátttöku og góðs undirbúnings fyrir tímana.

Nánar um námskeiðið

Öll fög eru skyldufög nemaVValfagBBundið val er háð skilyrðum ENámskeiðið er ekki kennt á misserinuNámsleiðin í Kennsluskrá

Mögulegt framhaldsnám með þessa menntun

Bóka viðtal í náms-og starfsráðgjöf

Hvað segja nemendur?

Hana Steríková

Íslenska sem annað mál - BA nám

Mér finnst námið bæði krefjandi og spennandi. Öll námskeiðin eru frá byrjun kennd á íslensku, sem getur verið erfitt fyrir fólk sem er nýlega komið til Íslands og hefur ekki sérstaklega mikla kunnáttu í íslensku. Maður þarf að undirbúa sig mjög vel og helst að læra á hverjum degi, ef maður vill ná árangri, en það margborgar sig fljótlega. Þemun í námskeiðunum eru mjög fjölbreytt þannig að námið verður skemmtilegra. Nemendur læra ekki bara málfræði, hljóðfræði og að tala nútímaíslensku í praktísku lífi, heldur er líka alltaf eitthvað nýtt um íslenska menningu og landafræði, bragfræði, sögu Íslands, fornsögur eða eddukvæði. Ég kann vel að meta þessa blöndu af verklegu og bóklegu námi.

—